JĘZYKI AUSTRALII

Ilu języków używa się w Australii, w jakich językach rozmawiają ze sobą ludzie w domach?

Zacznijmy może od pochodzenia mieszkańców kontynentu. Według Australijskiego Biura Statystycznego w roku 2006 blisko 5 milionów ludzi urodziło się poza Australią, co stanowiło 24% populacji. Dominowali oczywiście POMs czyli Brytyjczycy (1,15 miliona), dalej Nowozelandczycy (0,47 miliona) i Chińczycy (0,2 miliona). Kolejne miejsca w tabeli należały do Wietnamczyków, Hindusów, Filipińczyków, Greków. Doliczono się wówczas blisko 60 tysięcy Polaków, co dawało nam 19 pozycję.

W tym samym roku 78% ludności używało języka angielskiego. Drugim językiem w roku 2006 był włoski, mówiło po włosku 316 tysięcy ludzi, co stanowiło 1,6% populacji. Najniższy stopień podium obstąpiło 252 tysiące Greków (1,3%). Kolejnymi językami były kantoński (1,2%), arabski (1,2%) i mandaryński (1,1%). 

W ostatnich latach doszło do zmiany w kolejności. W 2011 roku drugim językiem używanym w Australii stał się mandaryński. 319 tysięcy Chińczyków z kontynentu stanowiło wtedy 1,7% populacji. Włoski spadł o jedną pozycję i zajął miejsce trzecie. Oto zestawienie 10 najpopularniejszych języków w Australii w roku 2011:

Pierwsza dziesiątka języków używanych w domach (a)(b)
Język używany w domu	Liczba osób	Udział w populacji	Procent ludzi, którzy mówią dobrze po angielsku	Proporcja urodzonych w Australii
	’000	%	%	%
Angielski (wyłącznie)	15 394.7	80.7		83.8
Mandaryński	319.5	1.7	37.5	9.0
Włoski	295.0	1.5	62.1	43.2
Arabski	264.4	1.4	61.9	38.5
Kantoński	254.7	1.3	46.4	19.9
Grecki	243.3	1.3	65.0	54.1
Wietnamski	219.8	1.2	39.5	27.9
Hiszpański	111.4	0.6	62.1	21.9
Hindi	104.9	0.5	80.2	9.8
Tagalog	79.0	0.4	66.9	5.9

(a) Z wyłączeniem dzieci poniżej 5 roku życia

(b) Procent ludności używających danego języka urodzonych w Australii

Blisko połowa (49%) długo przebywających w Australii emigrantów i 67% świeżo przybyłych używało w domu innego języka niż angielski. Te wartości oddają prawdopodobnie kraj pochodzenia (nieanglojęzyczny) i czas spędzony w Australii, ale nic nie mówi o znajomości angielskiego. Ponad połowa (51%) długo przebywających w Australii przyznaje, że dobrze mówi po angielsku, podczas gdy 2,6% nie mówi w języku Szekspira ani słowa. Wśród świeżo przybyłych 43% zadeklarowało dobrą znajomość angielskiego, a 3,1% nie zna języka urzędowego.

Należy również wspomnieć o językach rdzennych mieszkańców Australii. W chwili przybycia europejskich osadników, w Australii używano ponad 500 dialektów, a to stanowiło około 250 samodzielnych języków. Ekspansja osadników spowodowała drastyczne zmniejszenie się liczby języków. Podczas spisów powszechnych odnotowuje się liczbę ludzi używająych jęzków australijskich. W roku 1996 było to zaledwie 48 tysięcy ludzi. Wprawdzie większość aborygenów żyje w gęściej zaludnionych częściach kraju, ale dla odmiany Ci którzy używają języków australijskich żyją w słabo zaludnionej części centralnej i północnej. W roku 1996 ponad 60% rdzennych mieszkańców Terytorium Północnego używało języków australijskich. W pozostałych stanach procent ten był niższy niż 20%.

Najczęściej używane języki australijskie i kreolskie, 1996
Język	Ilość użytkowników
Języki australijskie	44,000
Arrernte (Aranda)	3,800
Dhuwal-Dhuwala	3,600
Warlpiri	2,700
Pitjantjatjara	2,100
Tiwi	1,800
Alyawarr (Alyawarra)	1,400
Murrinh-Patha	1,400
Kunwinjku (Gunwinggu)	1,400
Anindilyakwa	1,200
Anmatyerr (Anmatyirra)	1,200
Języki kreolskie	4,200
Kriol	2,200
Torres Strait Creole	1,700
ogółem	48,200

95% Aborygenów posługujących się jednym z języków australijskich mówi również po angielsku, z czego 74% przyznaje się do dobrej, bądź bardzo dobrej znajomości angielskiego. Biegłość w angielskim jest w tym przypadku bardzo subiektywnym odczuciem.  

Spis powszechny z roku 2011 wykazał, że używa się w Australii ponad dwustu języków, z czego około pięćdziesiąt to języki ludności rdzennej. Około 18% Australijczyków mówi w domu w języku innym niż angielski, a tylko 0,3% ludności porozumiewa się w jednym z języków australijskich.

10 języków innych niż angielski używanych w domach w roku 2011 z podziałem na stan/terytorium

NSW	Victoria	Queensland	South Australia	Western Australia	Tasmania	Northern Territory	Australian Capital Territory	Other Territories
Arabic	Italian	Mandarin	Italian	Italian	Mandarin	Kriol	Mandarin	Malay
Mandarin	Greek	Cantonese	Greek	Mandarin	German	Djambarrpuyngu	Vietnamese	Mandarin
Cantonese	Mandarin	Vietnamese	Mandarin	Cantonese	Italian	Greek	Cantonese	Cantonese
Vietnamese	Vietnamese	Italian	Vietnamese	Vietnamese	Greek	Warlpiri	Italian	Aboriginal English, so described
Greek	Cantonese	German	Cantonese	Arabic	Dutch	Yolngu Matha, nfd	Spanish	Min Nan
Italian	Arabic	Spanish	Arabic	Afrikaans	Arabic	Murrinh Patha	Greek	Thai
Spanish	Turkish	Hindi	German	Indonesian	Cantonese	Tiwi	Arabic	Tagalog
Hindi	Hindi	Japanese	Polish	German	Spanish	Alyawarr	Croatian	Arabic
Korean	Punjabi	Samoan	Spanish	Tagalog	Polish	Tagalog	Hindi	German
Tagalog	Macedonian	Korean	Punjabi	Spanish	French	Kunwinjku	German	Indonesian
Macedonian	Spanish	Tagalog	Hindi	French	Nepali	Anindilyakwa	French	Other Australian Indigenous Languages, nec